مقام در موسیقی، پردهٔ سرود را می‌گویند که در زبان فرانسه آن را مود (mode) می‌خوانند.
دوازده مقام به شرح زیر است:
راست
شباب، صفاهان
بوسیلک
عشاق
زیر بزرگ
زیر کوچک
حجاز، باخزر
عراق
زنگله، نهاوند
حسینی
رهاوی
نوا
در كتاب تذكرهٔ مرآة‌الخیال نام دوازده مقام موسیقی به شرح زیر آمده‌است:
راست
عشاق
بوسیلک
نوا
اصفهان بزرگ
زیرافکن
عراق
زنگوله
حسینی
راهوی
حجازی
در كتاب نصاب‌الصبیان مقام‌های موسیقی این‌گونه نام برده شده‌است:
عشاق و مراقد و حسینی است چو راست / در پرده بوسیلک، رهاوی و نواست / تا گشت رواج در صفاهان و عراق / زنگو و حجاز، کوچک اندر بر ماست
در بعضی از منابع هم از پرده‌های دیگری مانند خراسان، دلنواز و ... نام برده شده است.
راستی بستان مقام دلنواز است این زمان / خوش‌نوایی در مقام دلنواز آغاز کن
مولوی در شعری در دیوان شمس از یازده پرده (به‌جز نوا) نام می‌برد:
ای چنگ پرده‌های سپاهانم آرزوست وی نای ناله خوش سوزانم آرزوست
در پرده حجاز بگو خوش ترانه‌ای من هدهدم صفیر سلیمانم آرزوست
از پرده عراق به عشاق تحفه بر چون راست و بوسلیک خوش‌الحانم آرزوست
آغاز کن حسینی زیرا که مایه گفت کان زیر خرد و زیر بزرگانم آرزوست
در خواب کرده‌ای ز رهاوی مرا کنون بیدار کن به زنگله‌ام کانم آرزوست
این علم موسیقی بر من چو شهادتست چون مومنم شهادت و ایمانم آرزوست
ای عشق عقل را تو پراکنده‌گوی کن ای عشق نکته‌های پریشانم آرزوست
ای باد خوش که از چمن عشق می‌رسی بر من گذر که بوی گلستانم آرزوست
در نور یار صورت خوبان همی‌نمود دیدار یار و دیدن ایشانم آرزوست
به‌طور سنتی در موسیقی، دانگ (به یونانی: τετράχορδoν) (به لاتین: tetrachordum) سه فاصله است که مجموع آن‌ها یک چهارم درست (پنج نیم پرده) گردد. مثلاً چهار نت متوالی: دو، ر، می، فا و یا سل، لا، سی دو هر کدام یک دانگ هستند و از همین رو گامی به اندازه یک اکتاو تقریباً معادل دو دانگ است.
در موسیقی جدید اکتاو به جایگزین دانگ به عنوان واحد پیمایش موسیقی گردیده است ولی همچنان مفهوم دانگ به عنوان چهار نت متوالی (بدون توجه به دستگاه و کوک ساز) گاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نظرات شما عزیزان:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: